Pijn en stijfheid in het kaakgewricht (Kaakklachten)
Wat zijn Kaakklachten?
Het kaakgewricht is een complex gewricht dat zich bevindt tussen de onderkaak en de schedelbasis. De kop van het gewricht bevindt zich in de kom en draait gedurende het eerste stukje van de mondopening (ongeveer de eerste 20 mm) in die kom. Wordt de mond verder opengedaan dan gaat de kop verschuiven naar voren (dat is goed te voelen met de vinger voor het oor).
Ook zijdelingse bewegingen van de onderkaak worden mogelijk gemaakt door een combinatie van draai,- en schuifbewegingen van linker,- en rechter kaakgewricht. In het gewricht ligt een kraakbeenschijfje, de discus articularis. De discus zorgt voor een soepel verloop van de bewegingen. Rondom het gewricht bevindt zich een kapsel. De bewegingen van de onderkaak worden gemaakt door een ingewikkeld samenspel van kauwspieren die op diverse plaatsen aan de schedel vastzitten.
Wat zijn de meest voorkomende klachten?
Symptomen waar je last van kunt hebben zijn:
- Knappend en/of krakend kaakgewricht;
- Oorpijn;
- Pijn bij kauwen, geeuwen, het eten van taai voedsel, bespelen van een muziek(blaas)instrument;
- Hoofdpijn;
- Duizeligheid;
- Vermoeide, stijve of verkrampte kauwspieren;
- Uitstralende pijn in de halsstreek;
- Pijnlijk gebied voor het oor.
Wat zijn de oorzaken?
Kaakklachten kunnen veroorzaakt worden door de volgende zaken:
- Nek/schouderklachten;
- Stress en spanningen waardoor de spieren rond de kaak meer gespannen zijn;
- Standsafwijking in de boven- of onderkaak;
- Slechte gewoontes: bijvoorbeeld knarsetanden in de nacht, klemmen van de kaken of nagelbijten;
- Overbelasting en/of slijtage van de kaak: bijvoorbeeld door veel kauwgom te kauwen.
Helaas komt het ook voor dat er geen oorzaak te vinden is voor de klachten.
Zet zelfstandig de eerste stap naar jouw herstel
Afhankelijk van de oorzaak van de klachten kun je een aantal maatregelen treffen. Zo kun je zorgen voor ontspanning van de nek- en kaakspieren door (zelf)massage, ontspanningsoefeningen en warmte. Ondersteun de kaak bij het geeuwen en bijt etenswaren zoveel mogelijk af met de hoektanden en kiezen in plaats van met de voortanden.
Gebruik geen kauwgom en ontzie het kaakgewricht zoveel mogelijk door zachte voeding te nuttigen. Voorkom knarsetanden, bijten op pennen en nagels. Raadpleeg de tandarts bij aanhoudend tandenknarsen bijvoorbeeld voor het aanmeten van een bitje voor de nacht.
Bij aanhoudende kaakklachten kan doorverwezen worden naar een specialist (KNO-arts).
Oefeningen
Mobilisatie mondopening
Ga staan voor een spiegel. Open de mond zo ver mogelijk. Vergroot de eindstand met je handen. Hou dit vijf seconde vast en herhaal dit tien keer. Duw niet door als dit pijn doet.
Ontspannen van de kaakspieren
Ga staan voor een spiegel. Zet een vuist onder de kaak en open de mond in een rechte lijn tegen de druk van de vuist. Herhaal dit tien keer. Duw niet te hard en laat de mond goed open gaan.
Zijwaarts bewegen met kurk
Ga staan voor een spiegel. Neem een kurk en teken een pijl op de achterzijde van de kurk. Laat de pijl omhoog wijzen in de mond. Beweeg nu de onderkaak naar links en naar rechts. Probeer de pijl evenveel naar links als naar rechts te bewegen.