Dit artikel maakt onderdeel uit van het gratis e-book: ‘Een integrale aanpak van burn-outs in 3 stappen’. In dit gratis e-book vind je een praktisch stappenplan voor burn-out preventie.
Stress, we hebben er allemaal wel eens last van. Een beetje stress kan geen kwaad, maar teveel stress is schadelijk voor je gezondheid. Om die reden hebben we de stress check ontwikkeld. Een vragenlijst die bestaat uit twee delen en het mogelijk maakt om zowel je stressniveau, als de factoren die hierin een rol spelen in kaart te brengen.
Een integrale aanpak van burn-outs in 3 stappen
Ervaar jij ook dat stress en burn-outs groeiende problemen zijn in jouw organisatie? Download dan deze praktische handleiding voor HR-professionals.
Tijdens de week van de werkstress heeft HC Health in 2021 een onderzoek uitgezet bij de medewerkers van onze klanten. Deze klanten bevinden zich voornamelijk in de financiële/zakelijke dienstverlening. Dit onderzoek geeft inzicht in de mate waarin de respondenten te maken hebben met stress, maar ook in de factoren die bepalend zijn voor hun stressniveau.
De vragenlijsten die hiervoor zijn gebruikt zijn de signalen van stress check en de oorzaken van stress check. Beide vragenlijsten zijn onderdeel van onze dienst vitaliteitscoaching, ook wel bekend als HelloEnergy.
Signalen van stress
De wijze waarop stress tot uiting komt is voor iedereen anders. Binnen onze interventies maken we onderscheidt tussen drie manieren, waarop stress zich kan manifesteren, namelijk;
Oorzaken van stress
Uit het Job Demands-Resource (JD-R) model komt naar voren dat de mate van bevlogenheid en werkstress onder andere wordt bepaald door de volgende factoren:
Aan de hand van dit onderzoek kunnen we bepalen in welke mate deze factoren de oorzaak zijn van de ervaren stress bij de deelnemers in dit onderzoek.
Meer informatie over burn-out preventie? In dit gratis e-book vind je een praktisch stappenplan voor burn-out preventie.
Analyse resultaten
Van de 489 deelnemers die de vragenlijst zijn gestart hebben 386 (79%) deelnemers de vragenlijst over de signalen van stress volledig ingevuld. De vragenlijst ten aanzien van de oorzaken van stress is door 283 deelnemers gestart en door 212 deelnemers in zijn geheel ingevuld (75%).
De vragenlijst is uitgezet bij een populatie die bestaat uit voornamelijk hoogopgeleid personeel in de grootzakelijke markt. De gemiddelde leeftijd van de respondent ligt rond de 39 jaar en het aandeel mannen en vrouwen is bijna gelijk.
Stress signalen
Voor ieder construct uit deze vragenlijst (mentaal, gedragsmatig en lichamelijk) kon de deelnemer 15 stress signalen aanvinken waar deze in de afgelopen periode last van heeft gehad. In totaal kon er dus een maximale stress score behaald worden van 45 punten.
Als we kijken naar de totaalscores op deze vragenlijst dan zien we het volgende naar voren komen:
Uitslag per factor
Zoals aangegeven kan stress zich op drie manieren manifesteren, namelijk lichamelijk, gedragsmatig en mentaal. In het onderstaande overzicht volgt een opsomming van de wijze waarop stress zich het meest manifesteert en wordt tevens aangeven wat de drie meest voorkomende stress signalen zijn.
Uitslag per factor - mentaal
Uit dit onderzoek komt naar voren dat 42% van alle stress signalen voortkomen uit het mentale component van stress. Deelnemers aan dit onderzoek hebben dus vooral op het cognitieve vlak last van de stress die ze ervaren. Het meest genoemde probleem in dit onderzoek was een behoefte aan rust. Bijna 60% van alle respondenten gaven aan dat hier een uitdaging lag. Op nummer twee en drie stonden respectievelijk een gebrek aan energie (51%) en het ervaren van concentratieproblemen (47%).
Uitslag per factor – gedragsmatig en lichamelijk
Naast de mentale gevolgen van stress kampen deelnemers ook met de gedragsmatige (32%) en lichamelijke (26%) gevolgen. Als het gaat om gedrag, zien we dat bijna de helft (47%) een gebrek heeft aan focus en moeite heeft met ontspannen. Ruim een derde (36%) zegt daarnaast moeite te hebben met opstaan.
Lichamelijke problemen komen ook voor als gevolg van stress. In dat geval zien we dat vermoeidheid een probleem vormt bij 62% van de respondenten. Ook nek- en schouderklachten en slapeloosheid zijn veelvoorkomende problemen bij medewerkers in Nederland (genoemd in respectievelijk 47% en 44% van de gevallen).
Oorzaken van stress
Onderzoek laat zien dat er in een arbeidsgerelateerde setting drie componenten zijn die invloed hebben op de mate werkdruk en stress die iemand ervaart. Het gaat hierbij om de volgende componenten:
In dit onderzoek werden er per construct een tiental vragen gesteld die inzicht geven in het specifieke construct en met ja of nee beantwoord konden worden.
Interpretatie oorzaken stress
Wanneer we kijken naar de oorzaken van stress dan zien we dat alle drie de componenten een vergelijkbare rol spelen. Met 36% lijken de persoonlijke omstandigheden de grootste oorzaak van stress gevolgd door de context van het werk (34%) en de inhoud van het werk (30%).
Uitslag - inhoud van het werk
Als we kijken naar de inhoud van het werk dan zien we dat de meeste van onze respondenten beschikken over een ruime mate van autonomie (87%) zijn de verwachtingen duidelijk (81%) worden ze voldoende uitgedaagd (75%) en beschikken deelnemers over de juiste kennis en vaardigheden om het werk uit te voeren (89%).
Toch zien we ook dat in ruim 57% van de gevallen het werk al lange tijd erg hectisch is en deelnemers aan het einde van de dag echt op zijn (57%).
Ruim 41% geeft dan aan geen plezier aan het werk te beleven en een overgrote meerderheid (63%) ziet zijn of haar werk niet als zijn passie.
Uitslag – context van het werk
In 66% van de gevallen ervaren deelnemers aan dit onderzoek veel steun van hun collega’s. 81,7% van de respondenten geeft dan ook aan dat er een prettige sfeer heerst op kantoor. Ook zien we dat de band met de leidinggevende in 85% van gevallen als positief wordt beschouwd.
Toch zien we dat ongeveer een derde (34%) zich niet voelt gewaardeerd voor het werk wat ze doen en ervaart bijna de helft (48%) van de respondenten geen erkenning voor wat ze doen.
Uitslag - persoonlijkheid
Deelnemers aan dit onderzoek laten zien te beschikken over een hoge mate van self-efficacy. Op het moment dat ze iets willen dan lukt dat ook (85%) en 80% geeft aan dat ze alles kunnen leren met betrekking tot het werk.
Tevens komt hier naar voren dat 84% van de respondenten perfectionistisch is ingesteld. Een grote meerderheid geeft dan ook aan moeite te hebben om nee te zeggen tegen projecten waarvoor geen tijd is (58%). Ongeveer 40% geeft aan het werk moeilijk los te kunnen laten als ze thuis zijn. Hetzelfde aandeel deelnemers aan dit onderzoek geeft ook aan dat er een slechte balans is tussen het werk en privéleven.
Conclusie
Het onderzoek naar de oorzaken en signalen van stress heeft aangetoond dat er nog veel stappen gezet kunnen worden als het gaat om burn-out preventie.
Aangezien de impact van stress en burn-outs voor werkgevers én werknemers enorm is, adviseren wij jou om de mate van stress binnen jouw organisatie in kaart te brengen. Mocht je hier vragen over hebben, dan helpen wij jou daar graag bij.
