Dit artikel maakt onderdeel uit van het gratis e-book: ‘Een integrale aanpak van burn-out preventie in 3 stappen‘. Het handboek laat zien hoe je een integrale aanpak tegen burn-out en werkstress implementeert binnen een organisatie.
Wereldwijd wordt een groot deel van de ziektekosten veroorzaakt door de leefstijl van mensen: te weinig bewegen, roken, overmatig alcoholgebruik en slechte eetgewoontes. In het nieuwe regeerakkoord is daarom afgesproken dat meer aandacht nodig is voor de preventie van leefstijl gerelateerde aandoeningen.
Een integrale aanpak van burn-outs in 3 stappen
Ervaar jij ook dat stress en burn-outs groeiende problemen zijn in jouw organisatie? Download dan deze praktische handleiding voor HR-professionals.
Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport heeft samen met patiëntenorganisaties, zorgaanbieders, zorgverzekeraars, gemeenten, sportverenigingen en -bonden, bedrijven en maatschappelijke organisaties het nationaal preventieakkoord opgesteld. In deze blog licht ik toe waarom stresspreventie top prioriteit zou moeten zijn binnen het preventieakkoord. Daarnaast wil ik in mijn blog organisaties uitnodigen om in teamverband aan de slag te gaan met stresspreventie tijdens de week van de werkstress.
Roken, alcohol en overgewicht
Het kabinet heeft op basis van enkele rondetafelgesprekken drie thema’s vastgesteld binnen het nationaal preventieakkoord: Roken, alcohol en overgewicht. De reden hiervoor is dat deze leefstijlfactoren leiden tot een groot gezondheidsverlies en veroorzaken een hoge ziektelast. Op zich kan ik mij hier goed in vinden omdat er naar verwachting in 2040 nog steeds, ondanks een flinke daling, 14% van de volwassen rookt. Daarnaast worden we zwaarder, naar verwachting heeft 62% van de volwassen in Nederland overgewicht in 2040, en bovendien is bijna 10% van de Nederlanders overmatig drinker. Desondanks mist er naar mijn idee een essentiële factor in het Nationaal preventieakkoord: STRESS.
Stresspreventie als topprioriteit
Een van de belangrijkste determinanten, oftewel oorzaken van gedrag, van een slechte leefstijl is stress. Veel mensen herkennen het wel. Bij het ervaren van stress worden er doorgaans meer chocoladerepen dan appels weggewerkt. Zelf herken ik ook situaties waarin ik in stressvolle periodes regelmatig (ongezonde) maaltijden afhaal i.p.v. zelf een gezonde maaltijd te bereiden. Ook blijkt uit onderzoek dat mensen door stress minder gaan sporten. En is er een sterke relatie tussen stress en de toename van rook- en alcoholgebruik. Bovendien kunnen de gevolgen van (te) veel stress grote consequenties hebben, zowel medisch als maatschappelijk. In mijn ogen zou stresspreventie daarom top prioriteit moeten zijn in het Nationaal Preventieakkoord.
Impact stress op organisaties
Onderzoek van TNO en het CBS laten zien dat het risico op een burn-out toeneemt als de steun van leidinggevende en collega’s afneemt. En de werkdruk hoog ligt. Daarnaast zorgt een hoge werkdruk in combinatie met een gebrek aan zelfstandigheid of ontwikkelmogelijkheden in het werk voor een verhoogde kans op een burn-out.
Het aantal meldingen van overspannenheid en burn-out als beroepsziekte is de laatste jaren flink gestegen. Onderzoek van TNO laat zien dat 30% kampt met psychisch verzuim en 1 op de 7 verzuimende medewerkers heeft een burn-out. Als gevolg hiervan dreigt er een enorm productieverlies doordat er meer mentaal verzuim optreedt en mensen minder effectief worden door beperkingen in het cognitieve vermogen. Figuur 1 hieronder illustreert nog maar eens hoe vaak stress voorkomt en wat voor een consequenties dit heeft voor de zowel de werknemer als de werkgever. Hoog tijd voor een doelgerichte aanpak op het gebied van stresspreventie!
Succesvolle aanpak stresspreventie
De afgelopen jaren zijn tal van stressinterventies ontwikkeld. Enkele wetenschappelijk onderbouwde interventies zijn ademhaling programma’s, running-therapie, yoga en mindfulness. Binnen deze interventies wordt gebruik gemaakt van de zogenaamde relaxatie-respons. Omschreven door Harvard-cardioloog Herbert Benson, en is het tegenovergestelde van een stressreactie. Bij de relaxatie respons schakelen mensen over op een diepe ontspanning en hypometabolisme (verlaagde stofwisseling). Dit resulteert in een meetbare daling van de stofwisseling, een tragere hartslag, een verlaagde bloeddruk, betere prestaties van het denkvermogen en ontspannen spieren en ademhaling. In de Verenigde Staten en in Groot-Brittannië zijn dergelijke interventies steeds vaker onderdeel van het schoolprogramma. Vooral mindfullness is populair en eenvoudig in te passen voorafgaand aan de lessen. Inmiddels is door tal van onderzoeken bewezen dat dergelijke aanpak van stresspreventie effectief zijn.
Week van de werkstress
Elk jaar vind de week van de werkstress plaats in november. Dit jaar ligt de focus op stresspreventie. Meer dan 125 bedrijven organiseren door heel Nederland activiteiten om werkstress aan te pakken. En tevens het werkplezier te vergroten en goede voorbeelden met elkaar te delen. Door in een vroeg stadium werkstress bespreekbaar te maken en na te denken over oplossingen, kan een burn-out worden voorkomen. Vanuit HC Health organiseren wij vitaliteitsworkshops over stresspreventie en mindfulness tijdens de week van de werkstress.
