In de jaren 90 hadden we vanwege de opkomende automatisering met een ware RSI hype te maken. Daarna is het stil geworden rondom RSI. De afgelopen jaren is de aandacht voor werkdruk en werkstress enorm toegenomen, waardoor je zou kunnen denken dat houding- en bewegingsklachten niet of nauwelijks meer voorkomen. Is dat daadwerkelijk zo? Hebben medewerkers tegenwoordig geen fysieke klachten? Of lijkt het maar zo omdat er in de media alleen maar aandacht wordt gegeven aan werkstress?
‘Een strategisch vitaliteitsbeleid in 5 stappen’
Vitaliteit staat hoog op de agenda. Maar hoe ontwikkel je een strategisch vitaliteitsbeleid? Je leest het in deze praktische handleiding voor HR-professionals.
Dit roept de volgende vraag op: Is het vandaag nog nodig om je vitaliteitsmanagement beleid te richten op het voorkomen en behandelen van fysieke aandoeningen? In dit blog ga ik voor je op onderzoek uit of het aanpakken van fysieke klachten op het werk zin of onzin is.
Beroepsziekten door houding- en bewegingsapparaat
Het Nederlands Centrum voor Beroepsziekten geeft in het rapport ‘Beroepsziekten in cijfers 2016‘ een overzicht van het aantal en de aard van beroepsziekten. Uit de rapportage blijkt dat psychische aandoeningen (2.631 meldingen) en aandoeningen aan het houding- en bewegingsapparaat (2.381 meldingen) elkaar nauwelijks ontlopen. Beroepsziekten door houding- en bewegingsklachten bestaan dus zeker nog wel. En wat blijkt? De problematiek is bijna gelijk aan de stress gerelateerde aandoeningen. Hoe zit het dan met RSI?
RSI en aspecifieke lage rugpijn
Hetzelfde rapport geeft aan dat de meest gemelde beroepsziekten van het houding- en bewegingsapparaat Repetitive Strain Injury (RSI) en aspecifieke lage rugpijn zijn. Best opmerkelijk dus dat je nog zo weinig hoort over RSI in de media. RSI en aspecifieke lage rugklachten zorgen namelijk voor langdurig verzuim: de helft van de werknemers met deze klachten verzuimt minimaal één maand. Eén op de negen werknemers met RSI klachten is blijvend (gedeeltelijk) arbeidsongeschikt. De belangrijkste oorzaken zijn monotoon, repetitief werk en belastende werkhoudingen.
Vooral het aanpakken van deze oorzaken draagt bij aan preventie, aldus het rapport. Hier ligt een mooie taak voor de bedrijfsfysiotherapie als onderdeel van een integraal vitaliteitsbeleid.
Wil je tips over het opzetten van een vitaliteitsbeleid? Download dan mijn e-book ‘Een strategisch vitaliteitsbeleid in 3 stappen‘.
Verzuim vanwege fysieke klachten
Hoe staat het met de cijfers van fysieke klachten als we naar het verzuim kijken? Dat is niet heel anders. De meest recente cijfers over verzuim van het CBS dateren tijdens het schrijven van dit blog uit het derde kwartaal van 2016. Het verzuim is met 3,5% historisch laag (1).
Hiervan is, net als bij de beroepsziekten, gemiddeld genomen één derde van het verzuim fysiek en één derde mentaal. Per branche kan dat verschillen.
Zoals te verwachten is het verzuim vanwege fysieke klachten in branches met fysiek zwaar werk verhoudingsgewijs hoger. Branches waar dit geldt zijn onder andere de schoonmaak, (thuis)zorg, bouw en luchtvaart. Het fysieke verzuim zorgt hier voor 40% van het totale verzuim. In andere branches, zoals de zakelijke dienstverlening, ligt het mentale verzuim weer wat hoger. Ook hier genoeg reden voor werkgevers om een preventief en curatief beleid te voeren op het houding- en bewegingsapparaat. Maar dat is nog niet alles. Beroepsziekten en verzuimpercentage zijn slechts het topje van de ijsberg.
Het verzuimpercentage wordt berekend door het totaal aantal verzuimde kalenderdagen te delen door het totale aantal beschikbare kalenderdagen van alle werknemers tezamen in een bepaalde periode. Het verzuimpercentage zegt dus nog niets over het aantal medewerkers dat zich ziek meldt binnen een bedrijf. Om dit inzichtelijk te maken wordt gekeken naar de meldingsfrequentie.
